Самарқандда жабайы ҳайўанлардың көшип журетуғын түрлерин сақлаўға тийисли конвенцияси Тәреплер конференциясының 14-жыйналысы болып өтеди
2023 жылдың 20 июң күни Берлинда Өзбекстан Экология, әтирап-орталықты қорғаў ҳәм ықлым өзгериўи министри Азиз Абдуҳакимов ҳәм де БМТ Жабайы ҳайўанлардың көшип журетуғын түрлерин сақлаўға тийисли конвенцияси (CMS конвенцияси) Атқарыўшы хаткери Э. Френкел ортасында ушырасыў болып өтти.
Мағлыўмат ушын, CMS конвенцияси ямаса Бонн конвентсияси 1979 жылда Боннда (Германия ) қабыл етилген. Конвенцияга 133 мәмлекет ағза. Өзбекстан 1998 жылда конвенцияни ратификация еткен ҳәм көплеген көшип журетуғын жонзотлар: сайғоқ, қар қаплан, Бухара буғысы, архар, қулан, жайран, фламинго, Сибир тырнасы ҳәм басқалардың ўатаны есапланады.
Ушырасыў шеңберинде Өзбекстан Республикасы Экология министрлиги ҳәм БМТ ортасында усы жылдың 23-28 октябръ күнлери Самарқанд қаласында Конвенция Тәреплер конференциясының 14-жыйналысын (CMS COP-14) өткериў туўрысында Питимге қол қойылды.
Соның менен бирге, 1200 ге жақын қатнасыўшылар, конвенцияга ағза мәмлекетлердиң әтирап-орталықты қорғаў министрлери, халық аралық экологиялық шөлкемлер (IUCN, UNEP, GEF, WWF) басшылары, жетекши илимий дөңгелеклер ҳәм ғалаба хабар қураллары ўәкиллери қатнасыўы кутилаётган глобал илажға таярланыў және оны өткериў бойынша шөлкемлестирилген мәселелер талқылаў етилди.
Буннан тысқары, конференция шеңберинде рәсмий ҳәм рәсмий болмаған илажлар, көргезбелер шөлкемлестириў мәселелери ҳаққында да сөз юритилди.
Ушырасыўда конференцияның рәсмий ашылыў күнинен алдын Конвентсия Турақлы комитетиниң 54-жыйналысы ҳәм әтирап-орталықты қорғаў министрлери ҳәм де халық аралық шөлкемлер басшылары қатнасыўында жоқары дәрежедеги давра сәубетин шөлкемлестириў бойынша шәртлесиўге ерисилди.
Мағлыўмат ушын, Конвенция қатнасыўшылары конференциясының алдынғы 13-жыйналысы 2020 жылда Гандинагарда (Индия) болып өткен. CMS COP га Филиппин, Эквадор, Италия, Германия, Швейцария сыяқлы мәмлекетликлер де мийман күтиўшилик еткен.
Усы илаж мәмлекетлердиң тәбийий аймақларды басқарыўда трансчегаравий шерикликти күшейтиў арқалы миграция түрлерин сақлаў бойынша биргеликтеги умтылыў-ҳәрекетлерин бирлестириўде зәрүрли әҳмиетке ие болады.
Атап көрсетиў зәрүр, CMS COP-14 нәтийжесинде бир қатар стратегиялық әҳмиетке ие ҳүжжетлер қабыл етилиўи, жаңа халық аралық ғайратлар басланыўы ҳәм де жабайы ҳайўанлардың көшип журетуғын түрлери ҳәм олардың жасаў жайларын сақлаў саласында илажлар жобасы тастыйықланиши күтилип атыр.
Буннан тысқары, илаж қатнасыўшылары Өзбекстанның, атап айтқанда, Самарқанд қаласының туризм потенциалы ҳәм материаллық мийраслары менен жақыннан танысыў мүмкиншилигине ие болады.