Европа Иттифоқи мамлакатлари Ўзбекистоннинг муҳим савдо-иқтисодий шериклари бўлиб, йилдан-йилга республика иқтисодиётининг турли соҳаларида Европа компаниялари иштирокида ташкил этилган тармоқлар сони жадал суръатлар билан ошиб бормоқда.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёевнинг 2018 йил октябрь ойида Франция Республикасига ҳамда 2019 йил январ ойида Германия Федератив Республикасига бўлган давлат ташрифлари доирасида эришилган келишувларнинг мустаҳкам тўплами сифатида Ўзбекистон ва Европа Иттифоқи ўртасидаги кенг қамровли савдо-иқтисодий ва сармоявий ҳамкорликни мустаҳкамлаш учун янги имкониятлар очди.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёев бошчилигида 2019 йил 6 февралда бўлиб ўтган видеоселекторда экспорт ҳажмини ошириш ва хорижий мамлакатларга ноёб материаллар улушини кўпайтириш, нохом-ашёвий маҳсулотлар улушини ошириш бўйича муҳим вазифалар белгиланди.

Бугун куннинг биринчи яримида, 2019 йил 8 феврал Ўзбекистон Савдо-саноат палатасида Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги, Ўзбекистон Касаба уюшмалари федерацияси кенгаши, Ўзбекистон иш берувчилар конфедерациясини вакиллари иштирокида Европа Иттифоқи комиссияси делегацияси билан учрашув бўлиб ўтди.

Учрашувдан кўзланган асосий мақсад Европа Иттифоқининг Ўзбекистон Республикаси “Умумий имтиёзлар тизими плюс”нинг (GSP+) бенефициар мақомини олиш масалаларини муҳокама қилиш ҳамда Ўзбекистон ишбилармон доираларини ушбу мақом орқали ЭИга экспортни ошириш имкониятлари билан таништиришдан иборат.

Шунингдек, куннинг иккинчи ярмида, Республика ишбилармон доиралари вакиллари билан брифинг ўтказилди. Ўзбекистон ҳозирги вақтда “Умумий имтиёзлар тизими плюс”нинг (GSP+) асосий иштирокчисидир. Бу эса, ўз навбатида маҳсулотларни қисқартирилган экспорт тарифларини ва божлар эвазига Европа Иттифоқига сотишга имкон бермоқда.

“Умумий имтиёзлар тизими плюс”нинг (GSP+) тариф режаларининг 66 фоизига қўшимча тариф линиялари ва Европа Иттифоқи бозорига божсиз кириш ҳақида келгусида Ўзбекистон компанияларининг Европа Иттифоқи мамлакатларига экспорт ҳажмини икки баробар ошириш имконини беради. Ушбу мақомни бериш мезони, шунингдек, мамлакатда хавфсиз меҳнат шароитларини таъминлаш, меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва ишлаб чиқариш жараёнини самарали бошқаришни ўз ичига олади.

Брифинг давомида Ўзбекистон томонидан Халқаро меҳнат ташкилотининг халқаро конвенциялари, иқтисодий муносабатларни эркинлаштириш, иш берувчилар ва ишчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, ёшлар ва хотин-қизларни иш билан таъминлаш дастурларини амалга ошириш, республика корхоналарида ишлаб чиқариш жараёнларини такомиллаштириш бўйича амалга оширилаётган ислоҳотлар ҳақида маълумот берилди.

Таъкидлаш жоизки, Савдо-саноат палатаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш вазирлиги ва Касаба уюшмалари федерацияси кенгаши томонидан Халқаро меҳнат ташкилоти конвенцияларини Ўзбекистон томонидан амалга оширилиши учун ҳукуматнинг, ишчилар ва иш берувчиларнинг уч томонлама муносабати асосида амалга оширилмоқда.

2018 йилнинг ноябрида уч томонлама мулоқотда Ўзбекистон иш берувчиларининг манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида Савдо-саноат палатаси томонидан Ўзбекистон иш берувчилар конфедерациясини ташкил этди.

Учрашув давомида томонлар мамлакатда меҳнат шароитларини яхшилаш, жумладан, болалар ва мажбурий меҳнатни бартараф этиш бўйича ислоҳотлар натижаларини муҳокама қилишди. Ўзбекистонда Халқаро меҳнат ташкилотининг меҳнат шароитлари ижобий баҳоланаётганлигини ва Халқаро меҳнат ташкилотининг асосий миллий конвенциялари қоидаларини миллий қонунчиликка татбиқ этиш бўйича кўрилаётган чораларни қайд этилди.

Халқаро ҳамжамият томонидан ушбу соҳадаги саъй-ҳаракатларнинг тан олиниши сифатида Халқаро меҳнат ташкилоти Бош директори Гай Райдернинг яқинда Ўзбекистонга ташрифи, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси билан Европа Иттифоқи ўртасида имзоланган “Тўқимачилик баёни” имзоланган бўлиб, унинг асосида 2017 йил 1 июлдан транзит, божхона ва солиқ тўловлари масалаларида, шунингдек, ўзбек тўқимачилик товарларини Европа Иттифоқига экспорт қилиш бўйича миқдорий чекловларни олиб ташлашда энг кўп қулайлик яратиш тартиби жорий қилинди.

Шунингдек, 2019 йилнинг 4-6 феврал кунлари Бош вазир ўринбосари Т.Нарбоева бошчилигида АҚШга бўлган расмий ташриф доирасида Меҳнат муносабатлари ва меҳнат масалалари бўйича вазири Ш.Қудбиёвнинг “Cotton Campaign” халқаро коалициясининг йиллик йиғилишида қатнашиш ва АҚШнинг йирик тўқимачилик маҳсулотлари брендларини бойкот қилишни бекор қилишга қаратилган ҳамкорлик механизмларини ривожлантириш учун Америка Қўшма Штатларига бўлган ташрифга алоҳида тўхталиб ўтилди.

Ўзбекистон компаниялари диққатига бағишланган брифингда “Умумий имтиёзлар тизими плюс”нинг (GSP+) Ўзбекистон экспортчилари учун имтиёзлари, экспорт юкларини қайта ишлаш бўйича зарур ҳужжатлар, шунингдек, Ўзбекистонга бенефициар мамлакат мақомини олиш шартлари ҳақида батафсил маълумот берилди.

Делегация аъзолари Ўзбекистон тўқимачилик компанияларининг тўқимачилик маҳсулотлари намуналари билан ҳам танишдилар.

Европа Иттифоқи делегациясининг Ўзбекистон Савдо-саноат палатаси майдонида ташкил этилган тадбиркорлар билан учрашуви, шунингдек, Ўзбекистон Республикасининг “Умумий имтиёзлар тизими плюс” (GSP+) орқали ўзбек маҳсулотларини экспорт қилишда зарур бўлган товарларнинг келиб чиқиш сертификатларини бериш функциялари Ўзбекистон Савдо-саноат палатасига ўтганлиги ҳам таъкидланди.

Учрашув якунида “Умумий имтиёзлар тизими плюс” (GSP+) доирасида Савдо-саноат палатаси ва Европа Иттифоқи ташкилотлари ўртасида товар келиб чиқиш сертификатни бериш ва уни тан олиш бўйича саъй-ҳаракатларни бирлаштиришга келишувга эришилди.

Шу ўринда таъкидлаш жоизки, мамлакатимизда 2018 йилда экспорт фаолиятини қўллаб-қувватлаш ва қўллаб-қувватлаш бўйича қабул қилинган чора-тадбирлар натижасида, экспорт 13,6% га ўсди, сўнгги икки йил ичида экспорт географияси 50 та мамлакатга кенгайтирилди ва 120 та янги маҳсулот экспорт қилинди. Учрашув тадбиркорлар томонидан берилган саволлар ва жавобларга бой тарзда якунланди.

Манба: Ўзбекистон Республикаси Савдо саноат палатаси