Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti, Vengriya hukumati va Vengriya inson resurslari vazirligi tomonidan tashkil etilgan mazkur tadbirda Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti Yevropa mintaqaviy byurosiga aʼzo 53 mamlakatidan 200 nafarga yaqin vakil qatnashmoqda.

 

Konferensiyaning ochilishida taʼkidlanganidek, dunyoda saraton kasalligi koʻpayib bormoqda. Buning yaqqol dalili, har yili 15 million nafarga yaqin insonda ushbu xastalik belgilari kuzatiladi va oʻlim darajasi 9 million nafardan oshadi. Bunga aholining oʻsishi bilan bir qatorda, atmosferaning konserogen moddalar bilan oʻtkir ifloslanishi, geni oʻzgartirilgan, jumladan, tabiiy boʻlmagan oziq-ovqat mahsulotlari isteʼmolining koʻpayishi, jismoniy faollikning kamayishi kabi omillarni misol sifatida keltirish mumkin. Shu bois saraton xastaligi dunyo boʻylab jiddiy ijtimoiy muammolardan biriga aylandi. Shu bilan birga onkologik kasalliklarning “yosharayotgani” ham jiddiy muammo boʻlib, oʻlim koʻrsatkichi boʻyicha yurak-qon tomir tizimi kasalliklaridan soʻng ikkinchi oʻrinda turadi.

 

Afsuski, ushbu yoʻnalish Oʻzbekiston uchun ham dolzarb. Mamlakatimizda hozirda 96 mingdan ziyod fuqaroda saraton kasalligi qayd etilgan. Har yili 20 mingdan ortiq saraton kasalligi tashxisi qoʻyilmoqda. Bunda koʻkrak bezi saratoni birinchi, oshqozon saratoni ikkinchi, bachadon boʻyni saratoni uchinchi oʻrinda turadi.

 

Yurtimizda, afsuski, saraton kasalliklarining yarmidan koʻpi kech bosqichlarda aniqlanadi. Masalan, 2015-yilda bemorlarning 50,9 foizi kasallikning III-IV bosqichlarida aniqlangan. Kasallikning kechki bosqichlarda aniqlanishining birinchi sababi aholining onkologik bilimi yetarli emasligi sababli shifokorlarga vaqtida murojaat qilmasligi boʻlsa, ikkinchi tarafdan birlamchi va boshqa soha shifokorlarining onkologik ehtiyotkorligi pastligi sababli vaqtida tashxis qoʻya olmasliklaridir.

 

Shu kabi dolzarb muammolarni hal qilish uchun mamlakatimizda ixtisoslashtirilgan onkologik yordam koʻrsatish sifatini yanada yaxshilash, aholining barcha qatlamini qamrab olish tizimini shakllantirishga katta eʼtibor qaratilmoqda. Sohani yanada rivojlantirish maqsadida xalqaro tashkilotlar va yetakchi klinikalar bilan yaqin hamkorlikni yoʻlga qoʻyish va xorijning yetuk mutaxassislari bilan muntazam tajriba almashishga alohida ahamiyat berilmoqda. Mamlakatimiz delegatsiyasining ushbu nufuzli tadbirda ishtiroki ham xalqaro hamkorlik yoʻnalishdagi yana bir muhim qadam boʻldi.

 

Xalqaro konferensiyada Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti vakili Lide Lazer taʼkidlaganidek, saraton bilan kurashish muammolarining yechimi turli mamlakatlar sogʻliqni saqlash tashkilotlari saʼy-harakatlarini birlashtirgan holda uygʻun yondashuvni talab qiladi. Shuningdek, u Oʻzbekistonda saraton kasalligining oldini olish borasidagi saʼy-harakatlarga alohida toʻxtalib, xususan, odam papillomasi virusiga qarshi vaksinasining davlat tomonidan joriy etillayotganini tarixiy ahamiyatga ega deya, yuksak baholadi. Bu esa kelajakda inson papilloma virusining keskin kamayishiga xizmat qilishini eʼtirof etdi.